Hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế bao gồm những chuẩn mực gì?

1. Chuẩn mực kế toán quốc tế là gì?

• Thống nhất các nguyên tắc kế toán: Tạo ra một khuôn khổ kế toán chung trên toàn cầu, giúp các doanh nghiệp ở các quốc gia khác nhau có thể lập và trình bày báo cáo tài chính theo cùng một cách.
• Nâng cao tính so sánh: Giúp các nhà đầu tư, chủ nợ và các bên liên quan khác dễ dàng so sánh báo cáo tài chính của các doanh nghiệp khác nhau, từ đó đưa ra các quyết định kinh tế chính xác hơn.
• Tăng cường tính minh bạch: Yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp thông tin đầy đủ và trung thực về tình hình tài chính của mình, giúp tăng cường niềm tin của các bên liên quan.
• Hỗ trợ thị trường vốn toàn cầu: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc luân chuyển vốn quốc tế bằng cách giảm thiểu các rào cản do sự khác biệt trong các chuẩn mực kế toán quốc gia.

2. Các thành phần chính của chuẩn mực kế toán quốc tế

• Các Chuẩn mực (Standards): Đây là các văn bản chính thức quy định về cách hạch toán và báo cáo cho các loại giao dịch và sự kiện kinh tế cụ thể. Chúng bao gồm cả các Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IAS) hiện hành và các Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) đang có hiệu lực.
• Các Diễn giải (Interpretations): Được ban hành bởi Ủy ban Diễn giải IFRS (IFRIC) và Ủy ban Diễn giải Chuẩn mực Kế toán Thường trực (SIC), các diễn giải này cung cấp hướng dẫn chi tiết hơn về cách áp dụng các nguyên tắc trong các chuẩn mực cho các tình huống cụ thể, đảm bảo tính nhất quán trong việc thực hiện.
• Khuôn khổ Khái niệm (Conceptual Framework): Đây là một tài liệu nền tảng đặt ra các mục tiêu, các khái niệm cơ bản và các phẩm chất định tính của thông tin tài chính hữu ích. Khuôn khổ này không phải là một chuẩn mực cụ thể nhưng nó cung cấp cơ sở lý luận cho việc xây dựng và sửa đổi các chuẩn mực.
• Các tài liệu hướng dẫn khác (Other Guidance): IASB cũng có thể ban hành các tài liệu hướng dẫn không bắt buộc khác để hỗ trợ việc áp dụng các chuẩn mực.

3. Tầm quan trọng của chuẩn mực kế toán quốc tế

• Tăng cường tính minh bạch và khả năng so sánh: Các chuẩn mực thống nhất giúp loại bỏ sự khác biệt trong cách hạch toán và trình bày báo cáo tài chính giữa các quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi cho việc so sánh hiệu quả hoạt động và vị thế tài chính của các doanh nghiệp trên toàn cầu.
• Thu hút đầu tư quốc tế: Báo cáo tài chính được lập theo chuẩn mực quốc tế tạo ra sự tin tưởng cho các nhà đầu tư nước ngoài, giảm thiểu rủi ro thông tin và khuyến khích dòng vốn đầu tư xuyên biên giới.
• Giảm chi phí tuân thủ: Đối với các doanh nghiệp hoạt động đa quốc gia, việc áp dụng một bộ chuẩn mực duy nhất giúp giảm bớt chi phí và sự phức tạp trong việc lập nhiều báo cáo tài chính khác nhau theo yêu cầu của từng quốc gia.
• Nâng cao chất lượng báo cáo tài chính: Các chuẩn mực quốc tế thường được xây dựng dựa trên các nguyên tắc kế toán vững chắc và cập nhật, đảm bảo rằng báo cáo tài chính phản ánh trung thực và hợp lý tình hình tài chính của doanh nghiệp.
• Hỗ trợ quá trình ra quyết định: Thông tin tài chính đáng tin cậy và có thể so sánh được là cơ sở quan trọng cho các nhà quản lý, nhà đầu tư và các bên liên quan khác trong việc đưa ra các quyết định kinh tế sáng suốt.

4. Có bao nhiêu chuẩn mực kế toán quốc tế?

5. Hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế nổi bật

• IFRS 16 - Thuê tài sản (Leases): Chuẩn mực này quy định cách thức ghi nhận, đo lường, trình bày và thuyết minh cho thuê tài sản. Điểm nổi bật là yêu cầu bên thuê phải ghi nhận quyền sử dụng tài sản và nghĩa vụ thuê cho hầu hết các hợp đồng thuê, thay đổi đáng kể so với IAS 17 trước đây.
• IFRS 9 - Công cụ tài chính (Financial Instruments): Chuẩn mực này quy định về ghi nhận, đo lường, suy giảm giá trị và kế toán phòng ngừa rủi ro cho các công cụ tài chính. IFRS 9 đã thay thế IAS 39 và mang đến những thay đổi quan trọng trong phân loại và đo lường tài sản tài chính, cũng như mô hình suy giảm giá trị dựa trên kỳ vọng tổn thất tín dụng.
• IFRS 15 - Doanh thu từ hợp đồng với khách hàng (Revenue from Contracts with Customers): Chuẩn mực này thiết lập một mô hình 5 bước toàn diện để ghi nhận doanh thu, áp dụng cho hầu hết các hợp đồng với khách hàng. IFRS 15 đã thay thế IAS 18 và IAS 11, mang đến sự thống nhất trong cách ghi nhận doanh thu.
• IFRS 3 - Hợp nhất kinh doanh (Business Combinations): Chuẩn mực này quy định phương pháp kế toán cho các giao dịch hợp nhất kinh doanh, bao gồm việc xác định bên mua, giá phí hợp nhất và ghi nhận tài sản, nợ phải trả có thể xác định được và lợi thế thương mại (hoặc lãi từ giao dịch mua rẻ).
• IAS 1 - Trình bày báo cáo tài chính (Presentation of Financial Statements): Chuẩn mực này quy định cách thức trình bày bộ báo cáo tài chính đầy đủ, đảm bảo tính so sánh và dễ hiểu của thông tin tài chính. Nó bao gồm các yêu cầu về cấu trúc, nội dung tối thiểu và các nguyên tắc chung.
• IAS 7 - Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Statement of Cash Flows): Chuẩn mực này yêu cầu doanh nghiệp trình bày thông tin về các thay đổi trong tiền và tương đương tiền trong kỳ, phân loại thành các hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính, giúp người sử dụng đánh giá khả năng tạo tiền và nhu cầu sử dụng tiền của doanh nghiệp.
• IAS 12 - Thuế thu nhập (Income Taxes): Chuẩn mực này quy định về kế toán cho thuế thu nhập hiện hành và thuế thu nhập hoãn lại, đảm bảo ảnh hưởng thuế được ghi nhận phù hợp trong báo cáo tài chính.
• IAS 16 - Tài sản, nhà xưởng và thiết bị (Property, Plant and Equipment): Chuẩn mực này quy định về ghi nhận, đo lường, khấu hao và đánh giá lại tài sản cố định hữu hình.
• IAS 36 - Suy giảm giá trị tài sản (Impairment of Assets): Chuẩn mực này quy định cách xác định và kế toán cho sự suy giảm giá trị của tài sản khi giá trị có thể thu hồi thấp hơn giá trị ghi sổ.
• IAS 38 - Tài sản vô hình (Intangible Assets): Chuẩn mực này quy định về ghi nhận, đo lường và khấu hao tài sản vô hình.